Znaczenie badań przesiewowych w zapobieganiu nowotworowi odbytu
Ostatnia aktualizacja 9 kwietnia 2024 przez Redakcja
Rak jelita grubego i odbytu jest jednym z najczęściej diagnozowanych nowotworów złośliwych. Dotyka głównie mieszkańców krajów rozwiniętych i stosunkowo rzadko występuje u młodych ludzi. Charakteryzuje się wysoką śmiertelnością, dlatego coraz większy nacisk kładzie się na profilaktykę i badania przesiewowe.
Jakie są przyczyny raka odbytu?
Nowotwory jelita grubego zwykle nie są uwarunkowane genetycznie, mają za to duży związek ze stopniem uprzemysłowienia i rozwoju gospodarczego – o wiele częściej rak odbytu występuje w Europie Zachodniej, Australii, Nowej Zelandii, Kanadzie niż w państwach Afryki i południowo-centralnej Azji. Poza rasą i uwarunkowaniami geograficznymi za główne czynniki ryzyka uważa się podeszły wiek, nadwagę, niską aktywność fizyczną, palenie papierosów, nadmiar tłuszczów zwierzęcych w diecie. Bardzo często też rak odbytu rozwija się u osób zakażonych wirusem HPV lub HIV.
Początkowo rak odbytu nie daje zauważalnych objawów lub można je wziąć za mniej groźne dolegliwości układu pokarmowego, dlatego właśnie tak istotne są działania prewencyjne oraz edukacja w zakresie chorób nowotworowych. Odpowiednio przeprowadzone badania przesiewowe pomagają wykryć chorobę we wczesnej fazie, podnoszą skuteczność leczenia oraz obniżają umieralność wśród pacjentów z rakiem danego typu. Są też prostsze i tańsze od leczenia nowotworu w zaawansowanym stadium, bardzo rzadko skutkują powikłaniami, nie wpływają negatywnie na codzienną aktywność.
Jak wyglądają badania przesiewowe w raku odbytu?
Pierwsze badania kontrolne zaleca się robić już po ukończeniu 50 roku życia, bez względu na płeć oraz historię chorób nowotworowych w rodzinie. W przypadku raka odbytu podstawowe badania to kolonoskopia, test na krew utajoną w kale, sigmoidoskopia oraz badanie per rectum wykonane przez lekarza. Coraz popularniejszym badaniem jest wirtualna kolonoskopia, charakteryzująca się dużo wyższą czułością w rozpoznawaniu zmian nowotworowych, ale niestety jest ona dostępna jedynie w specjalistycznych ośrodkach radiologicznych. Nowością w diagnostyce raka odbytu są testy DNA, jednak nie weszły one jeszcze do powszechnego użytku.
Po zdiagnozowaniu raka od razu wdraża się leczenie. Do najskuteczniejszych metod zalicza się radioterapię – na konsultacje można się zgłosić m.in. do dr Mateusza Spałka z poradni Onkolmed. Dzięki radioterapii można zmniejszyć rozmiar guza oraz powstrzymać rozwój nowotworu. Odpowiednio dobrana dawka promieniowania usuwa komórki raka, ale oszczędza przy tym sąsiednie narządy jak pęcherz czy jelito.
Źródło:
https://www.termedia.pl/showpdf.php?article_id=5854&filename=Badania%20przesiewowe.pdf&priority=1
https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/012/933/original/83-87.pdf?1472041815
Artykuł sponsorowany
