Przed czym kroczy pycha?
Ostatnia aktualizacja 28 marca 2024 przez Redakcja
Odpowiedź na pytanie zawarte w tytule zostanie zawarta już teraz: Pycha kroczy przed upadkiem. To zdanie, pełne głębokiego znaczenia, przypomina nam o subtelności życiowej równowagi między pewnością siebie a pokorą. Ciekawie, choć nieco ironicznie, odzwierciedla naturę ludzką i przypomina, że duma może być krokiem w stronę własnego upadku. Skąd pochodzi to znane przysłowie? Kto był jego pierwowzorem i co skłoniło ludzi do utrwalenia go w kulturze? W tym artykule odkryjemy genezę tego cytatu, przyjrzymy się kontekstowi, w jakim się pojawił, oraz zastanowimy się, jakie wartości i nauki niesie dla nas dzisiaj.
Czym jest „pycha”?
„Pycha” to termin używany na określenie uczucia przesadnego i nieuzasadnionego przekonania o własnej ważności, wartości czy doskonałości. Jest to postawa wynikająca z nadmiernej samooceny, wyniosłości, a także braku pokory.
Osoba będąca pełną pychy może wykazywać skłonność do lekceważenia innych, ignorowania ich opinii, a nawet stosowania różnych form dominacji w relacjach interpersonalnych.
Właśnie tym jest pycha, nadmierną wiarą we własne umiejętności, ludzie określani mianem „pysznych” również często mają wyniosły sposób bycia.
Połączenie tych cech daje osobę irytującą, ale nie szkodzącą, niestety pycha ma często kompana pod tytułem „agresja”. Ujawnia się szczególnie w momencie przysłowiowego upadku własnego, bądź niepowodzeń innych osób.
Pycha jest postrzegana jako negatywna cecha charakteru, ponieważ może prowadzić do izolacji społecznej, problemów w relacjach międzyludzkich oraz utrudniać rozwój osobisty.
W wielu tradycjach kulturowych i religijnych pycha uznawana jest za jeden z grzechów głównych, podkreślając niebezpieczeństwo zbyt wysokiego mniemania o sobie.
Pycha posiada wiele synonimów: buta, ważniactwo, nadętość, zuchwalstwo, pyszałkowatość, wyniosłość, zadufanie, megalomania, napuszenie, pańskość, bufonada czy zarozumiałość.
Nie wszystkie dokładnie opisują to samo czym jest pycha, ale pomagają zrozumieć to zagadnienie.
Pycha w Biblii
Osoby z wiary katolickiej zapewne doskonale zdają sobie sprawę z tego, że pycha jest wymieniana jako jeden z 7 grzechów głównych.
Zawyżona samoocena jest powodem do gniewu Boga, zbyt wysokie mniemanie o sobie wynika często, z poniżenia zaznanego we wcześniejszych latach.
Pycha jest matką innych grzechów, to od niej zaczyna się całe zło.
W Biblii, pojęcie pychy pojawia się wielokrotnie, a jego obecność jest zazwyczaj utożsamiana z grzechem. Biblia ostrzega przed pychą jako postawą, która jest sprzeczna z zasadami pokory, miłości bliźniego i oddania Bogu.
- „Obrzydłe Panu serce wyniosłe, z pewnością karania nie ujdzie” – Księga Przysłów 16,5
- „Przed porażką – wyniosłość, duch pyszny poprzedza upadek” – Księga Przysłów 16,18
- „Lepiej być skromnym pośród pokornych, niż łupy dzielić z pysznymi” – Księga Przysłów 16,19
- „Wielu zaś pierwszych będzie ostatnimi, a ostatnich pierwszymi” – Ewangelia Mateusza 19,30
- „Każdy bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony” – Ewangelia Łukasza 14,11
- „Przed upadkiem idzie pycha; a przed ruiną wyniosłość ducha.”- Przypowieści Salomona 16:18
Pycha była pierwszym świadomym grzechem człowieka. To pycha pchnęła Adama i Ewę do złamania zakazu Boga i naszego upadku. Pycha była również powodem upadku Lucyfera, który nie mógł znieść tego, że człowiek jest traktowany przez Boga w tak dobry sposób.
Zbuntował się co doprowadziło do jego dosłownego upadku w czeluści piekielne.
Pycha kroczy przed upadkiem – znaczenie i interpretacja
Pycha nie jest tym samym co duma i nie należy mylić obu pojęć. Dumny człowiek, nie wywyższa się da innymi a jedynie jest dumny z siebie i tego co udało mu się osiągnąć, nie ma w tym pierwiastka pogardy.
Dlaczego pycha kroczy przed upadkiem?
Nadmierna pewność siebie i wywyższanie swojej osoby sprawia, że w pewnym momencie „przelicytuje się” i kolejny biznes, wypowiedź bądź inne działanie doprowadzą do upadku. Osoba zbyt pewna siebie może tracić zdolność do realistycznego oceniania siebie i swoich działań.
Jeżeli osoba pyszna zrozumie, gdzie popełniła błąd, jest szansa że upadek będzie stanowił silny fundament do zmian.
Na świecie żyje 8 miliardów ludzi, żyjąc w przeświadczeniu, że jest się lepszym od większości z nich łatwo można zderzyć się z bolesną rzeczywistością.
Pycha nie pozwala patrzeć na świat z realistycznego punktu widzenia, mamy zaburzony in plus obraz własnych umiejętności oraz zaniżone mniemanie o innych osobach.
Gdy okaże się, że osoba, która nie powinna mieć z nami szans w dowolnym aspekcie życia okazuje się lepsza próbujemy to interpretować jako wypadek czy jednorazowy wybryk. Powtarza nie się takich sytuacji tylko pogarsza sytuacja i w dłuższej perspektywie prowadzi do upadku.
Większość wielkich zdobywców było owładniętych pychą. W dużej mierze złe decyzje militarne były pchane przez pychę, co kończyło się ostatecznie upadkiem wielu mocarstw.
Przysłowie ostrzega przed brakiem pokory, który może prowadzić do ignorowania własnych słabości, błędów czy potrzeby ciągłego doskonalenia się. Zbyt wyniosłe podejście może uniemożliwiać naukę na własnych doświadczeniach.
Przysłowie podkreśla wartość pokory jako kontrastu do pychy. Utrzymywanie zdrowej samooceny, otwartość na naukę z własnych błędów i szacunek dla innych są ważnymi elementami unikania pychy.
Pycha kroczy przed upadkiem kto to powiedział?
Pojawia się wiele pytań o to, kto pierwszy sformułował powiedzenie „pycha kroczy przed upadkiem” warto więc podkreślić, że chodzi o Salomona, który wypowiada te słowa w Przypowieści Salomona, rozdział 16, werset 18.
Cytat „Pycha kroczy przed upadkiem” przypisywany jest Salomonowi, znajduje się w Przypowieści Salomona rodział 16 werset 18 (Mądrości Syracha), jednak jego oryginalna wersja to „Przed upadkiem idzie pycha; a przed ruiną wyniosłość ducha.”.
Król Salomon był postacią biblijną, znana przede wszystkim z Księgi Królewskiej Starego Testamentu. Salomon był synem króla Dawida i królowej Bat-Szeby. Urodził się w Jerozolimie i został trzecim królem Izraela, po śmierci swego ojca, Dawida.
Najbardziej znane wydarzenie z życia Salomona to jego modlitwa o mądrość, którą złożył na początku swojego panowania. Według Biblii, Bóg wysłuchał jego modlitwy i obdarzył go nie tylko mądrością, ale także bogactwem i potęgą.
Salomon jest również przypisywany jako budowniczy Pierwszego Świątyni Jerozolimskiej, znanego jako Świątynia Salomona. Ta świątynia była centralnym miejscem kultu i miała ogromne znaczenie dla religii izraelskiej.
Duma kroczy przed upadkiem
Wśród ludzi można spotkać się również z błędnie zapamiętanym powiedzeniem, które mówi „duma kroczy przed upadkiem„. Człowiek dumny nie musi nosić w sobie grzechu pychy.
Duma nie kroczy przed upadkiem, może przeistoczyć się w pychę, ale sama w sobie jest raczej cechą pozytywną. Dumna osoba nie potrzebuje wywyższać się i nie zawsze charakteryzuje się zawyżoną samooceną.