Kondolencje z powodu śmierci

Śmierć bliskiej osoby zawsze jest bolesna nawet gdy spodziewana. Kondolencje są sposobem na wyrażenie współczucia z powodu utraty bliskiej osoby wobec osoby, która poniosła stratę. W tym artykule chcemy poruszyć kwestię tego, kiedy składać kondolencje, jak napisać kondolencje oraz pokazać wzory kondolencji w standardowej wersji oraz przy wykorzystaniu wierszy.

Czym są kondolencje z powodu śmierci?

Zacznijmy może od samych podstaw i tego czym są kondolencje oraz dlaczego tak właściwie są składane. Nikt nie zna genezy zwyczaju składania kondolencji, ale wszyscy się zgadzają, że prawdopodobnie chodziło o zwyczajne ludzkie uczucia.

Podobnie jak podczas narodzin życzymy rodzicom i dziecku wszystkiego najlepszego, tak w momencie śmierci próbujemy wesprzeć osoby, które są w żałobie naszą obecnością i słowami. Słowo Kondolencje wywodzi się z łaciny i w oryginale brzmi „con dolore” co oznacza wyrażanie smutku.

Nie ulega wątpliwości, że kondolencje należą do najsmutniejszych sposobów przekazywania treści. Są mocno osadzone w naszej kulturze i przyjęło trzymać się pewnych ram podczas ich składania. Żyjemy w czasach nowych technologii i często korzystamy z form komunikacji przez sms albo facebooka do składania kondolencji.

O tym czy składanie kondolencji przez FB oraz SMS jest czynnością właściwą pisaliśmy w osobnych artykułach, do których lektury również zapraszamy.

Zapewne kojarzysz z amerykańskich filmów przemowy nad trumną zmarłej osoby. W Polsce ten zwyczaj jest obecny, ale na zdecydowanie mniejszą skalę. Pomimo iż przyjmujemy wiele zachowań ze świata zachodu, pewnych cech kulturowych się nie zmieni.  Obie tradycje są na swój sposób wyjątkowe i w obu chodzi o łączenie się w bólu z bliskimi zmarłej osoby.

Kiedy składać kondolencje?

Składanie kondolencji powinno być rzeczą normalną w przypadku, gdy jesteśmy spokrewnieni z osobami, które utraciły bliską osobę. Podobnie ma się sytuacja wśród przyjaciół, czy nawet znajomych. Często bywa tak, że zmarły to bliska nam osoba i my również cierpi z powodu straty, jednak to zawsze najbliżsi zmarłego powinni być w tym dniu najważniejsi.

Kondolencje i wyrazy współczucia powinny być składane w dniu otrzymania informacji o śmierci danej osoby, albo niedługo później do momentu pogrzebu. Naturalnym jest, że kartka z kondolencjami nie musi dotrzeć o czasie, ale w żadnym razie nie będzie to nietakt. Składanie kondolencji na drugi dzień po pogrzebie, już nie jest najlepszym pomysłem. Pogrzeb stanowi niejako zamknięcie pewnego rozdziału w życiu i kilku smutnych ostatnich dni. Na drugi dzień, osoby których dotyczyła strata próbują wrócić do normalnego życia.

Na względzie należy mieć również sposób w jaki dana osoba zmarła. Nagła śmierć zazwyczaj wywołuje dużo więcej bólu, gdyż nie jest na nią przygotowaną. Duża ilość kondolencji w takim czasie może powodować efekt odwrotny od zamierzonego.

Należy również pamiętać o specyficznej sytuacji, w której rodzina bądź przyjaciele osoby zmarłej nie życzą sobie składania kondolencji. Każdy z nas ma różną wrażliwość i może chcieć przeżywać żałobę w inny sposób. Informacja o tym, że kondolencje nie powinny być składane najczęściej zawarte są na klepsydrach.

Kondolencje wzory – cytaty – Moje kondolencje

Poniżej zamieszczamy wzory kondolencji, są one wyważone, proste i gwarantują, że zostaną dobrze odebrane.

• • “Wyrazy najgłębszego współczucia.”
  • Moje najgłębsze wyrazy współczucia dla Ciebie i Twojej rodziny.
  • Przyjmij nasze najgłębsze kondolencje z powodu Twojej straty.
  • „Nigdy nie zapomnę jego dobroci. Niech Bóg da mu wieczny odpoczynek, a rodzinie siłę do znoszenia wielkiego bólu.”
  • „Bardzo mi przykro, gdy słyszę o twojej stracie”.
  • “Tak mi przykro z powodu twojej straty.”
  • “Wyrazy szczerego żalu i współczucia z powodu śmierci ukochanej, przesyłają”.
  • „Moje serce wychodzi do Ciebie w czasie Twojego smutku”.
  • „Wiedz, że jesteś w moich myślach i modlitwach”.
  • „Proszę przyjąć moje najszczersze kondolencje z powodu śmierci [osoba]”
  • “Jego/Jej śmierć spowodowała pustkę w sercach wszystkich, którzy go znali. Proszę przyjąć szczere kondolencje.”
  • „Moje modlitwy są z tobą i rodziną”.
  • Przyjmijcie moje szczere kondolencje i wyślijcie dużo miłości swojej rodzinie.
  • „Przyjmij moje najgłębsze i szczere kondolencje”.
  • “Niech nasz Pan błogosławi i pocieszy ciebie i twoją rodzinę w tym okresie smutku. Proszę przyjąć moje szczere kondolencje”.
  • „Przyjmij moje ciepłe i szczere współczucie”.
  • „Myślę o tobie w tym czasie. Proszę przyjąć moje najgłębsze kondolencje ”.
  • „Moje najgłębsze współczucie kieruję do Ciebie i Twojej rodziny. Niech Bóg da ci pokój, którego szukasz.”
  • „Jestem głęboko zasmucony wiadomością o twojej stracie. Modlę się, aby Bóg dał ci siłę. Moje najszczersze kondolencje.”
  • „Niech moje kondolencje przyniosą wam pociechę, a moje modlitwy niech złagodzą ból straty.”
  • „Słowa nie mogą opisać tego, co czuję. Składam kondolencje całej rodzinie. Boże daj odpocząć jej duszy.”
  • Przykro mi z powodu Twojej straty i chcę, abyś wiedział, że będę modlić się o siłę, pokój i pocieszenie dla Ciebie i Twojej rodziny.
  • Niech dusza (imię zmarłego) spoczywa w pokoju.
  • Myśl o tym, by wiedzieć, że nasi bliscy są w obecności Zbawiciela, może być pocieszająca.
  • Niebo otrzymało nowego członka.
  • Niech Bóg otoczy cię pocieszeniem w tym niesamowicie trudnym czasie.
  • Pan jest moją siłą i moją tarczą; moje serce mu zaufało i otrzymałem pomoc. Psalm 28: 7
  • Chcemy wyrazić nasz smutek i kondolencje Tobie i Twojej rodzinie. Od teraz będzie częścią naszych modlitw.
  • Moje kondolencje z powodu utraty twojej matki, modlimy się, aby twoja wiara dodała ci sił.
  • “Przyjmij moje kondolencje.”
  • Jestem oszołomiony tą wiadomością. Bardzo mi przykro z powodu twojej straty.

Jak napisać kondolencje?

Kondolencje z powodu śmierci powinny być odzwierciedleniem tego co sami czujemy i co chcemy przekazać drugiej osobie. Nie zawsze mamy możliwość wyrażenia ich w bezpośredniej formie, a nie chcemy korzystać z nowych technologii. Pozostaje wtedy, wziąć kartkę papieru, długopis, przygotować kopertę i zacząć pisać kondolencje.

Bardzo zalecane jest, aby kondolencje zostały spisane ręcznie, robienie tego na komputerze i późniejsze wydruk nie będzie dobrze odebrane. Choć wraz ze zmianą świata i coraz częstszym wykorzystywaniem technologii, napisanie kondolencji na komputerze nie musi być od razu faux pas, o ile podpiszemy je własnoręcznie.

Poniżej w punktach zamieszczamy informację jak napisać kondolencje:

1. U góry umieść zwrot do osoby, która ma otrzymać kondolencje, tak jak w powyższym przykładzie, użyj odpowiednich słów.
2. Zacznij od napisania informacji, że dotarły do ciebie informacje o śmierci mamy/taty/wujka danej osoby.
3. Część właściwa składa się w głównej mierze z wyrażenia żalu z powody straty. Jeżeli znasz dobrze osobę, do której piszesz i zmarłego możesz pokusić się o nieco dłuższą formę zawierając własne wspomnienia. W przypadku, gdy nie za dobrze znasz osobę zmarłą, a kondolencje są jakby to powiedzieć bardziej „grzecznościowe” ogranicz się do krótkich 2 zdań.
4. Kondolencje zakończ wyrazami współczucia dla bliskich zmarłego oraz poinformuj, że w razie potrzeby jesteś gotów nieść pomoc.
5. Pisanie kondolencji kończy się zwrotem grzecznościowym np. „Z wyrazami szacunku” i odręcznym podpisem.

Zakładamy, że adresować list potrafisz więc przejdźmy już do tego jak napisać kondolencje. Pomimo iż kondolencje są pisane do osoby, którą dobrze znamy nie należy używać w nich kolokwializmów, zdrobnień i wszystkich możliwych zabiegów stylistycznych wpływających negatywnie na powagę przekazywanej wiadomości. Może zmieniać się świat i technologia, ale kondolencje ciągle są wyrazem tego co czujesz. Nikt Cię nie zmusza do ich pisania, robisz to, bo współczujesz osobom, które straciły bliskiego im człowieka.

Przemyśl to co będziesz pisać, ale niech wiadomość płynie z serca. Jeżeli piszesz kondolencje dla osób z rodziny, albo bliskich przyjaciół oczywistym jest, że zwrócisz się do nich bez form grzecznościowych „Szanowny Panie/Pani …” raczej użyjesz słów „Droga …”.

Jak składać kondolencje?

Sporo już wiesz o tym jak składać kondolencje, ale pozostaje jeszcze kilka kwestii do omówienia. Istnieje pewien podział na kondolencje oficjalne i nieoficjalne.

Kondolencje nieoficjalne charakteryzują dotyczą osób bliskich. Forma ich wyrażania jest dużo bardziej „rodzinna” i ma na celu zapewnienie pełnego wsparcia rodzinie zmarłego.

Kondolencje oficjalne to natomiast kondolencje składane dalszym znajomym, osobom z którymi pracujemy czy sąsiadom. W tym wypadku ograniczamy się bardziej do formalnego tonu, nie należy udawać, że dobrze znało się zmarłą osobę albo relacje jakie łączyły ją z tym komu składamy życzenia kondolencyjne. Kondolencje oficjalne składa się w zwięzły sposób pokazując współczucie i gotowość do wsparcia.

Jednak zawsze najważniejszym aspektem jest to w jaki sposób wyrazić kondolencje osobiście. Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta. Podczas gdy jedni znawcy tematu zalecają używanie schematycznych form inni nakłaniają do większej kreatywności.

Naszym zdaniem to nie jest najlepszy moment na prześciganie się w kreatywności. Standardowe wyrażenia mówiące o głębokim żalu są same w sobie wyważone, a to my im nadajemy znaczenia przez uścisk dłoni, objęcie osoby i sposób w jakie je wypowiadamy. Im bliższe mieliśmy relacje z osobą tym więcej przymiotników można użyć np. była cudowna, dobra, wesoła itd.

Pozostaje kwestia składania kondolencji na pogrzebie. Tutaj należy zachować się nieco bardziej formalnie, jeżeli nie masz pewności czy dana osoba chciała by być uściskana nie rób tego, zwykłe uściśniecie dłoni wystarczy. Najważniejsze są zawsze słowa, pamiętaj nie liczy się to jakie będą, liczy się to jak je wypowiesz, nawet najprostsze kondolencje mogą być najpiękniejszymi.

Jak złożyć kondolencje na odległość?

Bardzo nurtującym pytaniem dla wielu osób jest to jak złożyć kondolencje na odległość i czy w ogóle wypada to robić. Zawsze najlepiej widzianą formą jest składanie kondolencji przez osobistą wizytę, ale oczywistym jest, że w wielu przypadkach nie ma takiej możliwości. Może być również tak, że czujemy, iż w tym momencie nie powinniśmy narzucać się osobom dotkniętym stratą. W takim wypadku, należy zastanowić się jak złożyć kondolencje na odległość.

Podstawową formą składania kondolencji jaka przychodzi do głowy, każdej osobie jest składanie kondolencji przez telefon. Wybór tej formy nie jest jednoznaczny, gdyż posiada szereg zalet i pewną wadę. Nawet najpiękniejszy list nie będzie w stanie wyrazić tylu emocji co głos.

Rozmowa telefoniczna wydaje się być najbardziej „czułym” sposobem składania kondolencji po śmierci. Stanowi namiastkę obcowania z drugą osobą i wprowadza element komunikacji z drugą osobą, a nie przekazu jednostronnego. Jednak niektóre osoby, mogą bardzo mocno przeżywać stratę i ostatnią rzeczą jaką chcą w tym momencie robić to odbieranie kolejnych telefonów. Jeżeli jednak zdecydujemy się wykonać telefon, należy wyczuć, czy rozmówca chce szybko zakończyć rozmowę czy potrzebuje rozmowy.

Nie mamy prawa się obrażać, gdy ewidentnie osoba nie będzie chciała z nami rozmawiać w tej chwili.

Jeżeli w takiej sytuacji przychodzi Ci do głowy wysłanie wiadomości SMS dobrze to przemyśl. Jest to głęboko niezalecana forma składania kondolencji. Musisz sobie zadać pytanie, jak czuł bądź czułabyś się po otrzymaniu sms z wiadomością żałobną.

Ktoś napisał, ale nie wysilił się? Zrobił to z przymusu? Więcej o tej formie wspominamy w artykule o kondolencjach sms.

Kolejną propozycją są listy, które zawsze stanowiły i będą stanowić dobrą formę składania kondolencji. List wymaga od osoby piszącej włożenia pewnego wysiłku, od samego pójścia na pocztę po zastanowienie się jakich słów użyć.

Wiadomość listowna nie musi zostać odczytana w momencie jej dostarczenia, żałobnik może przeczytać list, gdy będzie na to gotowy.

Nieco krótszą tradycję ma zamieszczanie kondolencji w gazetach. Wraz ze spadkiem nakładów gazet, ta forma składania kondolencji nieco straciła na znaczeniu, jednak wciąż wiele osób starszych lub firm korzysta z umieszczania ogłoszeń kondolencyjnych w lokalnych gazetach.

No dobrze, a co z internetem i składaniem kondolencji na FB oraz innych portalach społecznościowych? Taka forma jest milej widziana niż składanie kondolencji sms, ale nie jest jednoznaczna i wymaga interpretacji kilku faktów, o których piszemy w artykule na temat składania kondolencji na FB.

Jak nie składać kondolencji?

W tym trudnym momencie wiele osób przeżywa ciężkie chwile i należy ważyć słowa. Wyrażając swoje kondolencje unikaj słów „została sama i co tera?” czy „twój świat się pewnie teraz zwalił”, nie ma chyba nic gorszego niż usłyszenie tego typu fraz.

Pamiętaj również, że to nie Ty jesteś tu najważniejszy/najważniejsza, nie skupiaj uwagi na sobie pokazując rozpacz i dzieląc się wylewnymi sformułowaniami. Nawet jeżeli bardzo będzie Ci brakować kuzyna, pamiętaj, że to nic w porównaniu do straty jaką czuje matka, siostra, ojciec czy brat.