Japońskie symbole szczęścia

Japończycy obecnie są znani z technologii oraz upodobania do mangi i anime (czasem bardzo dziwnego). Podczas drugiej wojny światowej stali po złej stronie i dopuszczali się wielu zbrodni, jednak od tamtego czasu bardzo się zmienili. Historia tego kraju jest bardzo bogata i długa. W szkole nie wiele ucz się o tym rejonie świata, a szkoda bo jest bardzo ciekawy i przepełniony różnymi wierzeniami. W tym artykule chcemy pokazać wam znaki i symbole japońskie, które oznaczają szczęście albo są z nimi związane.

Wiedzę należy zdobywać we własnym zakresie. Kultura wschodu coraz bardziej przyciąga Europejczyków w tym Polaków. Zamiast do USA wielu z nas woli odwiedzić Azję i zetknąć się z zupełnie inną kulturą. Pomimo ewidentnych różnic pewne aspekty życia łączą zachód ze wschodem.

Szczęście po japońsku

Szczęście po japońsku zapisywane jest jako 幸福 czyli Kōfuku. W Japonii podobnie jak na całym świecie próbowano dopomóc szczęściu przy pomocy różnych talizmanów. Poniżej prezentujemy najbardziej znane i rozpowszechnione japońskie symbole szczęścia.

1. Japoński Kot Maneki-neko

Najbardziej znanym japońskim symbolem szczęścia jest Maneki-neko co należy tłumaczyć z japońskiego jako „kot zapraszający”. Jest to nic innego jak figurka kota w pozie siedzącej z uniesioną łapą (zazwyczaj lewą). Ma być to gest zapraszający do wejścia.

Ustawiane są przy wejściach do sklepów, restauracji czy nawet domów publicznych. Również punkty z losami obrały sobie tą figurkę jako element obowiązkowy wystroju. Normalni mieszkańcy nie prowadzący biznesów umieszczają figurki Maneki neko przy wejściu w celu przeciągnięcia dobrobytu i zatrzymywania zła.

Koty w Japonii uznaje się za symbol przynoszący szczęście. Tego typu spojrzenie na te zwierzęta obowiązuje od okresu Edo przypadającego na rok 1603.
Pierwowzorem dla figurek jest japoński bobtail.

Trójkolorowe koty, rodzą się rzadko i to one symbolizują największą dawkę szczęścia. Talizmany i figurki Maneki-neko często przedstawiane są w czerwonej chuście/obroży ze złotym dzwoneczkiem lub blaszką, na której wygrawerowane jest określenie które kot ma przyciągać np. pieniądze.

Wspomnieliśmy, że spotyka się figurki z uniesioną lewą bądź prawą łapą. Różnica polega na tym, że lewa łapa w górze ma zapraszać gości, natomiast prawa zapewniać szczęście. Im wyżej kot ma uniesioną łapkę tym więcej gości bądź szczęścia będzie miała dana restauracja/dom. Kolor figurki ma różne znaczenie:

• Trójkolorowy – zapewnia najwięcej szczęścia ze wszystkich
• Czerwony -odpędza choroby
• Różowy – zapewnia adoratorów
• Biały – symbolizuje czystość i niewinność
• Czarny – odstrasza demony

Maneki-neko jest często spotykane w japońskich mangach (komiksach) i anime (serialach animowanych)

Warto zaznaczyć, że również w Chinach i Indiach jest to popularny symbol.

2. Tsuru – Japoński żuraw

Drugim symbolem o którym wspomnimy jest żuraw. Jego symbolika wykracza poza szczęście i dotyka wierności, mądrości oraz długowieczności. Jest to posłaniec dobrej nowiny. W japońskich legendach Tsuru dożywa tysiąca lat, a gdy jakiś dożyje dwóch tysięcy zmienia się w czarnego.

Tsuru to częsty motyw origami, stosuje się je min. na weselach jako wróżbę stabilnego związku. Złożenie tysiąca żurawi spełni twoje życzenie.

Można w tym miejscu również przytoczyć historię Sadako Sasaki, dziewczynki która w wyniku ataku atomowego na Hiroszimę zapadła na chorobę popromienną. Dziewczynka zgodnie z tradycją chciała stworzyć tysiąc żurawi jednak zrobiła ich 644 i zmarła.

Po jej śmierci koledzy i koleżanki ze szkolonej klasy dokończyły kolejne 356 by oddać jej cześć. W celu upamiętnienia hartu ducha młodej Japonki wzniesiono pomnik dziewczynki w Parku Pokoju. Jest to symbol niezłomności oraz nadziei, że podobna tragedia już nigdy więcej się nie wydarzy.

3. Daruma

Jest to tradycyjna japońska lalka, pusta w środku beż żadnych kończyn, typowa „wańka wstańka”. Lalka wzorowana jest na Bodhidharmie stworzycielu buddyzmu zen, występuje w różnych rozmiarach.

Przedstawia w sposób karykaturalny, ale zgodny z legendami, brodatego Dharmę. Miał zatracić ręce oraz nogi podczas wieloletniej medytacji. Jego wyraz twarzy jest zawzięty, wyraża determinację i wolę do pokonywania codziennych trudności. Dodatkowo kojarzy się ze zdrowiem, pomyślnością i szczęściem, bo za każdym razem gdy upadnie, powstaje.

Daruma w okresie Edo był uważany za świętego chroniącego przed ospą i innymi chorobami zakaźnymi. Podobnie jak Maneki-neko znaczenie ma kolor lalki:

• Zielony – dobre zdrowie
• Różowy – miłość
• Czarny – ochrona przed złem
• Czerwony – ochrona przed chorobami
• Biały – czystość umysłu
• Złoty – powodzenie w finansach

Ciekawostką jest fakt, że lalki kupuje się zazwyczaj bez namalowanych źrenic, te maluje się w ważnym dla siebie dniu. Japończycy często wykorzystują lalki Daruma do prozaicznych spraw, jak zdanie egzaminu czy znalezienie pracy.

4. Kokeshi

Jest to tradycyjna lalka bez kończyn wykonywana z drewna. Ten talizman ma opowiadać za zbiory i płodność, jedno średnio ma się do drugiego, ale tradycja jest tradycją. Pierwotne znaczenie tych lalek jest zupełnie inne i niemające wiele wspólnego ze szczęściem, jeżeli interesuje cię ten temat w szerszym omówieniu zapraszamy do osobnego wpisu o Kokeshi.

Nadajemy symbolikę wielu rzeczom niezależnie od kultur w jakich się obracamy. Jak widać nawet tak daleka geograficznie i kulturowo z naszego punktu widzenia Japonia posiada swoje symbole szczęścia. Różnią się one znacząco od naszych, jednak czy taki żuraw nie ma znaczenia bardzo bliskiego do tego które przypisujemy bocianom?

Japoński znak szczęścia – podsumowanie

Przenikanie kultur i globalizacja sprawiają, że symbolika bardzo się miesza, ale takie drobne elementy kultur są bardzo ciekawe i poszerzają horyzonty. W tym wpisie to by było na tyle, nie pozostaje nam nic innego jak życzyć wam szczęścia! Polecamy również artykuł o chińskich symbolach szczęścia.