Choć Halloween nie jest w Polsce świętem to coraz bardziej jest obecne w naszej rzeczywistości. Początkowo znane wyłącznie z filmów i bajek obecnie rozwinęło się do tego stopnia, że dzieci wraz z opiekunami pukają od drzwi do drzwi zadając retoryczne pytanie „cukierek albo psikus”. Jednym z symbolów tego święta jest dynia, w której wydrążone są oczy i złowieszczy uśmiech. Dynia nie należy do popularnych roślin w naszym kraju a co za tym idzie nie każdy ma odpowiednią wiedzę na jej temat. Dynia to owoc czy warzywo? Takie pytania są normą, warto więc na nie odpowiedzieć.
Różnica między owocem a warzywem
Chcąc rozmawiać o owocach i warzywach wypadałoby wiedzieć czym one są. Do określania czy coś jest owocem czy warzywem służą dwie klasyfikacje:
- Botaniczna,
- Kulinarna.
Zdecydowanie ważniejsza jest ta pierwsza, choć klasyfikacja kulinarna skutecznie zmienia pojmowanie niektórych roślin to jednak nas interesuje aspekt biologiczny a nie opinia społeczeństwa.
Za owoc uznaje się organ powstający z zalążni słupka (żeńskiego organu płciowego w kwiecie) zawierający we wnętrzu nasiona.
Tłumacząc to na prostsze słowa, owocem nazywamy pewną strukturę, która powstała z rozwoju kwiatu rośliny i zawiera w sobie nasiono.
Warzywo to każda jadalna część rośliny, którą mogą stanowić; bulwa, korzenie, cebulki, łodyga, liście czy kwiaty.
W przyrodzie występują zarówno warzywa jadalne w całości jak sałata czy częściowo np. ziemniaki.
Przy klasyfikacji botanicznej nie bierze się pod uwagę:
- Smaku,
- Sposobu uprawy,
- Wartości odżywczych,
- Wyglądu.
Z drugiej strony klasyfikacja kulinarna opiera się na smaku i wartościach odżywczych roślin. W połączeniu ze sposobem konsumpcji tworzą one podstawy do oceny tego co jest owocem a co nie. Efektem takiego podejścia jest uznanie pomidora za warzywo podczas gdy botanicznie mamy do czynienia z owocem.
Podobny konflikt występuje w przypadku dyni, która będąc owocem w kuchni pełni rolę warzywa.
Dlaczego dynia jest owocem?
Wiesz już jak klasyfikować owoce i warzywa, brakuje Ci tylko wiedzy o tym jak rośnie dynia. Choć istnieje wiele rodzajów dyni to wszystkie są jednorocznym owocem.
Dynia posiada grubą skorupę, która zawiera nasiona i miąższ a dodatkowo powstają z kwitnących kwiatów rośliny (np. cucurbita maxima).
Dynia swoim przekrojem przypomną arbuz co pozwala lepiej zobrazować sobie, dlaczego dynia jest owocem.
Dlaczego dynia nie jest warzywem?
Dynie mogą być mylone z warzywami za sprawą sposobu uprawy, który jest charakterystyczny dla warzyw.
Jednak kluczowym elementem mający wpływ na ocenę dyni jako warzywa jest klasyfikacja kulinarna. Jeśli brać by tylko ją pod uwagę, to dynia mogłaby być warzywem.
Najpopularniejsza odmiana dyni nie jest naturalnie słodka, a tą cechę przypisuje się warzywom co dodatkowo może sugerować, że takim też jest dynia. Dlatego warto nie ograniczać się do niewielkiego wycinka świata roślin.
Dyniowate to ponad 30 różnych odmian, wśród których znajdziemy dynie o naturalnie słodkim smaku.
Dynie wykorzystuje się w daniach pikantnych, zupach i gulaszach co jeszcze bardziej nakierowuje nas na ten tok myślenia.
Jednak w botanice smak czy sposób przyrządzania nie ma znaczenia, tu liczy się anatomia rośliny a ta jest charakterystyczna dla owoców.
Czy dynia to jagoda?
Botanika klasyfikuję dynię jako jagodę, czyli owoc bez pestki wytworzony z pojedynczego kwiatu. Jagoda zbudowana jest z:
- Egzokarpu – zewnętrzna część,
- Mezokarpu – silnie rozrośnięta wewnętrzna część owocu
Jednocześnie jagody pozbawione są endokarpu czyli pestki, w której znajdują się nasiona.
Przykładowymi jagodami w botanice są:
- Winogrona,
- Banan,
- Borówka,
- Arbuz.
Dynia należy do jednych z największych jagód w przyrodzie.
Czy dynia jest zdrowym owocem?
Dynia należy do owoców bogatych w witaminy i wartości odżywcze przy zachowaniu niskiej kaloryczności. W owocach dyni znajdziemy:
- Witaminy A, z grupy B, C, E, K,
- Żelazo,
- Wapń,
- Potas,
- Magnez,
- Fosfor,
- Tiaminy.
Mikroelementy zawarte w dyni mają wpływ na:
- Działanie przeciwzapalne,
- Wzmocnienie układu odpornościowego,
- Poprawę jakości skóry.
Niska kaloryczność dyni pozwala na spożywanie jej w większych ilościach. Jest to cecha typowa dla sporej części warzyw, co jest jednym z powodów do klasyfikowania jej jako warzywo.
Dynia owoc czy warzywo? – Podsumowanie
Jak widzisz botanicy nie mają wątpliwości, że dnia jest owocem. Nieco inaczej wygląda klasyfikacja kulinarna, w której dynia pełni rolę warzywa. Jeśli kiedykolwiek dostaniesz pytanie o to czy dynia jest owocem odpowiedz tak. Za to podczas prac kulinarnych możesz traktować ją jako warzywo, ze względu na smak i wartości odżywcze.
Dodaj komentarz