Czy urbex jest legalny?
Ostatnia aktualizacja 4 października 2022 przez Redakcja
Urban exploration czyli w skrócie urbex to moda, która przywędrowała do Polski ze Stanów Zjednoczonych. Wcześniej urbex był po prostu chodzeniem po opuszczonych budynkach i choć różnica niewielka to jednak założenia nieco inne. Urbex to forma spędzania czasu, w pewnym sensie jest to zajęcie niebezpieczne, zarówno gdy mówimy o samej czynności jak i prawie. Większość atrakcyjnych miejsc dla osób uprawiających urbex znajduje się na strzeżonych działkach. Uprawiając urbex łatwo może dojść do złamania prawa za co grożą poważne konsekwencje. Czy urbex jest legalny, a jeśli tak to kiedy? Co grozi za eksploracje miejsc mających właściciela?
Co to jest Urbex?
Żeby móc zagłębić się w aspekty prawne warto wytłumaczyć czym jest urbex w oczach osób go uprawiających i w świetle prawa.
Podczas gdy dla jednych rozrywką jest oglądanie filmów na Netflixie, łowienie ryb, rysowanie czy gra w paintball, inni świetnie bawią się eksplorując miejsca, rzadko odwiedzane. Urbex najczęściej odbywa się w:
- Starych budynkach miejskich,
- Opuszczonych fabrykach,
- Ruinach obiektów wojskowych,
Podczas zwiedzania takich miejsc odczuwa się emocje, adrenalinę i ciekawość, każącą spojrzeć w każdy mijany zakamarek.
Zabierz tylko zdjęcia, zostaw tylko ślady stóp
Urbex sam w sobie zakłada nienaruszalność zwiedzanych miejsc. Brak wandalizmu i poszanowanie dla historii. To nie osoby uprawiające urbex demolują wnętrza budynków, zostawiają w nich puszki po piwie czy graffiti. Tak zachowują się wandale i nie można wrzucać jednych i drugich do jednego worka.
Często urbexem zajmują się osoby zainteresowane historią a możliwość przebywania w miejscach, które były nieodwiedzane przez lata daje im ogromnej satysfakcji.
Takie osoby są doskonale przygotowane do eksploracji i starają się zachować zasady bezpieczeństwa.
Czy urbex jest legalny w Polsce?
Niestety zła wiadomość jest taka, że urbex w zdecydowanej większości przypadków jest nielegalny.
Większość najciekawszych obiektów ma swoich właścicieli a często również ochronę. Należy pamiętać, że brak ochron nie oznacza, że obiekt nie ma właściciela i można w nim przebywać.
Kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. – Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny.
Prawo jasno definiuje, kiedy urbex jest, a kiedy nie jest legalny. W najgorszym razie może zakończyć się nawet więzieniem do roku czasu. Dlatego przed wybraniem się na eksploracje należy dokładnie dowiedzieć się, czy dany obiekt ma właściciela.
Dla osób będących pseudo urbexowców, fakt, że przebywa się w danym miejscu legalnie dyskwalifikuje taki obiekt z eksploracji. Prawdziwy fan tej formy wypoczynku, woli mieć wolną głową i świadomość, że przebywa w danym miejscu legalnie i nic mu nie grozi od strony prawnej.
Co grozi za uprawianie urbexu?
Pamiętaj, że uciekanie z miejsca, w którym nakryto Cię na urbexie może przynieść negatywne konsekwencje. Wiele miejsc posiada monitoring i jeśli ochroniarz Cię zauważył to zamiast uciekać podejdź do niego i powiedz co robisz. Takich jak ty nie brakuje, prawdopodobnie zostaniesz wyrzucony za ogrodzenie a co bardziej wyrozumiała osoba pozwoli Ci zwiedzać dalej pod nadzorem.
W przypadku wezwania policji zostaniesz spisany a właściciel posesji zostanie poinformowany o wtargnięciu. To od jego decyzji będą zależeć Twoje dalsze losy.
Zdecydowanie nie zabieraj ze sobą łomu i innych podejrzanych narzędzi mogących sugerować, że robisz włamanie. Jeśli w Twoim plecaku będzie prowiant, apteczka i aparat masz szansę na łagodniejsze potraktowanie.
W większości przypadków kontakt z policją kończy się uzyskaniem mandatu karnego do 500zł. W najgorszym razie Twoje nielegalne przebywanie na prywatnej posesji może skończyć się rocznym więzieniem.
Na terenach należących do Państwo np. terenach starych dworców kolejowych również czeka na Ciebie grzywna, tym razem wystawiona przez Służbę Ochrony Kolei.
Czy urbex jest legalny za granicą?
Każdy kraj ma własne obostrzenia odnośnie eksploracji opuszczonych miejsc. W internecie bez trudu można znaleźć informacje o tym czy dany obiekt do kogoś należy, a jak tak to czy ta osoba zgadza się na urbex. Liczne strony internetowe fanów urbexu to skarbnica wiedzy na temat rozmaitych obiektów z całej Europy.
Z góry załóż, że każdy ogrodzony obiekt jest miejscem, w którym nie powinno się znajdować bez zgody.
Pod względem przepisów prawnych, polskie prawo jest łagodniejsze od wielu zachodnich krajów.