Carving – rzeźbienie w owocach i warzywach

Zapewne kojarzysz dynie kojarzone z amerykańskim świętem halloween. Zastanawiając się nad pytaniem „co to jest carving” to w bardzo uproszczonej wersji carving jest właśnie tym, rzeźbieniem w owocach i warzywach. Jednak występuje często powielany błąd mówiący że carving dotyczy tylko warzyw i owoców, a tak nie jest. Dzisiaj opowiemy wam trochę o Carvingu, jego historii, o tym jak zacząć krok po kroku oraz dlaczego warto zainteresować się robieniem ozdób z warzyw i owoców.

Carving

Carving w tłumaczeniu na język polski to rzeźbienie czyli czynność opierająca się na używaniu narzędzi w celu ukształtowania czegoś z wybranego materiału przez zeskrobanie części tego materiału. Nieprawdą jest więc, opisywanie Carvingu jako czynności polegającej na rzeźbieniu w owocach. Carving może dotyczyć każdego obiektu, który jest wystarczająco trwały do przetrwania procesu rzeźbienia.

Najczęściej Carving dotyczy oczywiście drewna, kamienia, kości, lodu czy właśnie owoców i warzyw. Gdy już mamy na początek rozwiany jedną z nieprawdziwych informacji czas przejść do opisania głównego wątku czyli Carvingu w owocach i warzywach.

Carving historia

Gdy zastanowisz się z jakim państwem kojarzą Ci się piękne ozdoby i duża staranność zapewne możesz zobaczyć oczami wyobraźni origami czyli obierzesz kierunek azjatycki i bardzo słusznie. Nie ma jednoznacznych źródeł stwierdzających skąd się wziął Carving w owocach i warzywach, ale za kolebkę uznaje się Chiny i okres panowania dynastii Tang. Czasy rządów tej dynastii przypadają na okres, w którym jeszcze Polski nie było na mapach, mówimy tu o datach 618-908 r.

Rzeźbienie owoców w Chinach skupia się na legendarnych stworzeniach i zwierzętach, ale ozdoby z owoców i warzyw pojawiają się nie tylko podczas kulturalnych wydarzeń, ale również podczas zwykłych spotkań rodzinnych, gdy gospodarze przyjmują gości. Chińczycy za najbardziej wdzięczny owoc do rzeźbienia uznają arbuza. Jego miąższ jest zeskrobywany i środek wykorzystywany jest jako naczynie na kwiaty i jedzenie, natomiast rzeźbienie odbywa się z zewnętrznej strony arbuza.

Z Chin przenieśmy się do Tajlandii gdzie rzeźbienie w owocach zostało wprowadzone również do programu nauczania w szkołach, co jest przykładem pokazującym zaangażowanie tajskiej kultury w swoje dziedzictwo polegające również na tworzeniu ozdób z owoców i warzyw. W przypadku tego kraju należy cofnąć się do czasu gdy pod Grunwaldem nasze wojska ścierały się z Krzyżakami właśnie w tym okresie w odległej Tajlandii tworzyła się tradycja Carvingu w owocach.

Przypadła ona na okres dynastii Sukhothai, a konkretnie na jej schyłek. Jak to bywa a azjatyckich krajach, za Carvingiem również stoi legenda, która mówi o święcie obchodzonym pod koniec listopada. Mieszkańcy Tajlandii chcąc uczcić duchy wody wpuszczają na rzece lampy i latarnie, a jedna z pokojówek króla postanowiła udekorować swoją latarnie rzeźbionym w kwiatki arbuzem. Efekt tak spodobał się królowi, że ten zachęcił kobiety w Tajlandii do przejęcia tej umiejętności i przekazywania jej kolejnym pokoleniom. W przeciwieństwie do Chin carving opiera się tutaj na motywach kwiatowych i zwierzęcych.

Spokojnie jesteśmy już prawie przy naszych rejonach, ale opowiedzmy jeszcze parę zdań o Japonii. Jest to ciekawy przykład pokazujący państwo, które wykorzystuje carving w owocach jako coś czysto zachęcającego do konsumpcji. Japończycy cenią sobie estetycznie wyglądające jedzenie na talerzach, można powiedzieć że jedzą w dużym stopniu oczami.

Początków należy upatrywać w starożytnej Japonii gdzie szefowie kuchni przykrywali ceramiczne talerze liśćmi ułożonymi w różne wzory. Od liści zaczęto przechodzić do rzeźbienia w owocach. Obecnie może nie jest to standard w japońskich restauracjach, ale nie zdziw się gdy dostaniesz piękne owocowe rzeźby do swojego zamówienia.

Europa w tym przypadku była bardzo zacofana, aż trudno w to uwierzyć, ale Carving w Europie to dopiero lata 80 i popularyzacja azjatyckiej kultury. Duże znaczenie w rozwoju miała literatura i kilka ciekawych pozycji, które zachęciły ludzi do prób rzeźbienia w owocach i warzywach. Chociaż należy zaznaczyć, że Carving został wspomniany już w roku 1621 przez Matthiasa Gieghera, ale nie zyskał uwagi tłumu. Polska na dobre poznała się z rzeźbieniem w owocach dopiero na przestrzeni ostatnich 20 lat, a zainteresowanie tą metodą stopniowo rośnie z roku na rok.

Carving – rzeźbienie w owocach i warzywach krok po kroku

Przejdźmy do tego co najciekawsze w Carvingu czyli samego rzeźbienia w owocach i warzywach. Tak samo jak rzeźbiarz korzysta zazwyczaj z wielu narzędzi tak samo ty będzie potrzebować zestawu narzędzi do carvingu, ale uznajmy że będąc osobą początkującą możesz nie wydawać pieniędzy i postarać się tworzyć owocowe dzieła, tym co masz w kuchni. Narzędzia są potrzebne głównie do nadawania innej tekstury, większej szczegółowości oraz do wykańczania projektów. Poniżej lista narzędzi do Carvingu:

• Zestaw noży – noże, które będą najczęściej wykorzystywane do wykonywania zarysów rzeźby.
• Peel Zester – narzędzie przypominające skrobaczkę, ale w praktyce tworzące paski i rowki.
• Łyżeczka do arbuzów – jest to pojedyncza,albo zestaw łyżeczek pozwalających wybierać materiał w formie kulek.
• Narzędzia dekoracyjne – narzędzie pozwalające na obróbkę owocu bądź warzywa.

Gdy już będziesz mieć gotowy zestaw narzędzi należy zastanowić się nad metodą rzeźbienia. Zasadniczo rozróżniam Skin Carving czyli rzeźbienie polegające na odsłonięciu środka owoc oraz  rzeźbienie 3D. W przypadku pierwszej opcji najlepiej sprawdzają się owoce, które posiadają innych kolor w środku niż na zewnątrz, to kontrast odgrywa tu istotną rolę. Rzeźbienie trójwymiarowe to tworzenie z owoców różnych motywów najczęściej kwiatowych za pomocą obróbki całego owocu.

Każdy projekt zaczyna się od delikatnych nacięć określających zarysy projektu. Warto podejść do tego etapu na pełnym skupieniu i zaangażowaniu, gdyż praktycznie od tego zależy czy projekt zakończy się powodzeniem. Po skończeniu rzeźby pamiętaj, o jej zmrożeniu w celu utrwalenia efektu.

Carving to bardzo fajny pomysł na hobby, jeżeli masz trochę zacięcia i interesuje Cię tego typu rękodzieło, warto spróbować zwłaszcza, że koszty początkowe są niskie co za tym idzie możesz podjąć wiele prób. Pamiętaj jednak, żeby nie marnować jedzenia, nawet najpiękniejsza rzeźba w końcu się zepsuje, więc warto wcześniej ją spożyć, oczywiście po zrobieniu zdjęć i zapisaniu ich w katalogu „udane rzeźby z owoców”. Jeżeli masz jakieś pytania odnośnie Carvingu owoców, zachęcamy do zostawienia ich w komentarzach, jeżeli tylko będziemy w stanie udzielimy odpowiedzi.